Xosé Figueiroa no balcón interior do pazo
A aldea de Sabadelle (Chantada) alberga un dos pazos históricos de Galicia, datado no século XII. A primeira documentación que consta é do ano 1251. Despois de pasar por varias xeracións, chegou ás mans da nai de Xosé Figueiroa e os seus tres irmáns, os actuais donos do recinto. Agora é un espazo familiar e de turismo, onde prima a natureza e o ecolóxico, xa que conta coa carne certificada polo Craega e está pendente de certificacións de máis produtos. Ademais, é un lugar onde se dan cita diversos artistas da cultura galega.
O pazo dispón de dúas habitacións de aluguer
No medio da natureza, entrar neste pazo do interior de Galicia é un luxo. Cadros, artigos únicos, libros referentes en Galicia e moita historia recollen as pedras do recinto. O espazo, na actualidade, conta con dous cuartos de alugamento. A forma de poder pasar unha noite entre cultura e natureza é por chamada directa ou a través de Booking, onde teñen unha boa puntuación e moi bos comentarios. “Sempre hai quen non sabe a onde vén; hai pouco, unha señora comentou que estaba todo xenial, pero que non tiñamos televisión e claro, non temos porque aquí vense a gozar do que hai e deste entorno”, explica o xerente do espazo.
RECUPERAR O PASADO COA AGRICULTURA ECOLÓXICA
Pertencen á Granxa Familiar da USC
Figueiroa conta que decidiron meterse na agricultura ecolóxica porque “é unha maneira de conservar o pasado. A min estes produtos recórdanme a cando eu era neno e, de feito, sufrimos as mesas consecuencias; un tomate da casa vendido ao prezo máis barato dos que hai no mercado, a nós sáenos rendible, pero non é así”. Todo o que producen é en ecolóxico, pero de momento só contan coa carne de vaca certificada polo Craega, aínda que no futuro confían en poder obter o selo do Consello en máis produtos. Dentro da agricultura ecolóxica pertencen á Granxa Familiar da Universidade de Santiago de Compostela, un proxecto coordinado por Carlos Ferrás. “Grazas a isto, eu agora conto con clientela de Zaragoza, Sevilla, Eibar, Barcelona, País Vasco… e son compradores que viron os produtos a través desta canle e a día de hoxe seguen mercando”, puntualiza.
Contan coa carne de vaca certificada polo Craega
No almorzo que lles ofrecen aos hóspedes poñen ata 17 pratos distintos. “Agora, polo coronavirus, poñemos menos cantidade porque o que sobra hai que tiralo, pero a xente pode repetir todas as veces que queiran”, explica Figueiroa. Entre eses pratos ofrecen froita, pan de Antas de Ulla, aceite, café, biscoito, un prato con xamón, chourizo e salchichón, manteiga, filloas con fariña de millo ou trigo, leite, crema de moras ou sabugueiro, queixo… “Servimos do que temos nós, do que nos dá alguén ou do que collemos a algunha empresa da zona, pero sempre en ecolóxico, por exemplo a manteiga é de Arqueixal, porque a min, cando a probei, me lembrou á que comía cando era pequeno, cunha calidade extraordinaria. Hai algo evidente, todo o que recorde ao de antes é bo, porque a xente das aldeas comía moi ben”. Engade que os turistas que visitan o espazo van “na procura de produtos de calidade; por exemplo, ás veces poñemos un ovo frito e sorpréndense do sabor único que teñen os ovos da casa”.
UN RECUNCHO DE CULTURA E SABORES GALEGOS
Este recinto conta cunha sala habilitada para exposicións. Ao longo do ano organizan mostras de pintura ou artesanía, presentan libros ou cancións de autores da terra. “A idea é achegar a cultura galega a todo o mundo. Non nos interesa que veñan as grandes elites, senón a xente que está empezando ou que é da zona e quere visibilidade”, explica Xosé Figueiroa. “Non somos unha galería, o artista vende directamente”. No espazo hai pezas de artistas como Miguel Anxo Macía, Artiaga, Moxom, Luis Seoane ou Beatriz Palomero, entre outros moitos.
En canto á música, o obxectivo é darlle promoción a todo tipo (pop, folk ou rock). E tamén lles dan visibilidade a poetas de antes como aos de agora. A partir de xuño, empezarase a rodar no pazo unha película sobre Rosalía de Castro. “A min interésame moito promover iso, que o público vexa que nas aldeas hai cultura, quitar a mala imaxe de que os que traballan con vacas non saben de máis cousas, por iso me gusta que a xente se interese por vir presentar os seus proxectos ou que o queiran utilizar para o que sexa”, destaca.
Durante as exposicións, ofrecen degustacións de produtos elaborados da casa como requeixo con marmelada, biscoito, froita, chourizo ou xamón. “Isto leva a que ao final do ano haxa xente na aldea e que teña vida; o turismo en Galicia debería estar pensado para que os visitantes chegasen a un país producindo, non en ruínas”, indica.
Nas paredes pendura a arte de antes e de agora
UN REFUXIO DURANTE A REPRESIÓN
Zona de entrada ao Pazo de Sabadelle
Este lugar está cheo de historia. Segundo teñen constancia, no pazo de Sabadelle naceu o bispo Agustín Lorenzo, que exerceu en Salamanca e está enterrado aló. “El mandou construír a actual igrexa que temos na aldea porque a que había, lle parecía pequena. O cariño que tiña por isto fixo que quixese que o seu corazón fose enterrado aquí, segundo contan, e de feito hai unha placa na entrada do templo que así o pon”, indica.
Este pazo acolle relatos fermosos e tráxicos. “Miña nai dicía que antes da Guerra Civil, meu tío a levaba sentada no arado e ía asubiando, despois dela nunca máis volveu asubiar”, lembra Figueiroa. “Aquí escondeuse moita xente cando foi a represión, os netos desa xente non saben que estiveron aquí, e para nós iso é unha honra”, conta.